Mercedes Daimler O319D
Für Fragen emailen Sie mir bitte in Deutsch. Ich beschreibe hierunten in Niederländisch mein Kauf und Arbeit an meinen Mercedes O319. Hoffentlich können wir diesen Sommer damit in die Ferien gehen zusammen mit meiner Töchter und Freundin/Frau.
For questions you can send me an email in English. I am writing in Dutch about the buy and restoration of my Mercedes O319. I hope to go on holidays this summer with this van accompanied with my wife and two daughters.
- geb datum; september 1966
- kleur; donkerblauw/ lichtblauw
- bekleding; wit/grijs/ donkerblauw
- ongerestaureerd gekocht, maar ben er aan begonnen
- ch. nr. 319-180-10-010-750
- brandstof; diesel
- motor; 4 cilinder, 1998 cc, 55 pk
- NL kenteken sinds 9 maart 2017: DZ-30-17
Voorgeschiedenis.
Eind 2013 kocht ik blind een L319 voor 1000 euro van een hobbyist uit het zuiden. Het was een gok; of de bus kan gerestaureerd worden, of de bus wordt een leerproject en gaat erna in de slacht. Het eerste zat er eigenlijk niet in, maar nadat ik de motor aan de praat had, was slopen ook niet echt een optie. Het aanschaffen van een op te knappen O319 waar onderdelen van de L319 op gesleuteld konden worden, leek een mooie tussenoplossing. Helaas diende in die maanden zich geen O319 aan, ook geen leuke L voor een redelijk bedrag. Na een advertentie te hebben gezet in mei op marktplaats met de L319 in de aanbieding voor 1500 euro begreep ik dat, puur financieel, ik beter de bus kan slopen, want een complete verkoop zit er niet in. Aan onderdelen zou ie waarschijnlijk nog wel een rooitje doen. Rond juni gaf ik het een beetje op; dan maar de L voor 1000 euro in een keer. Nog immer geen reactie. Dan maar de bus omtoveren tot zwembad; betonplex bak erin, ladder ernaast, terras op dakhoogte eromheen enz. Ook een puist werk. Een zeecontainer ombouwen is handiger en dan kan je er nog een gros lekkere meiden in kwijt.
Toen gebeurde het; een O319 op Ebay. De bus werd op 7 augustus 2014 op Ebay Duitsland aangeboden door Caru95, een Oostenrijkse VW handelaar die deze bus in een ‘package deal’ er bij had gekocht. Door het vele werk wat nog nodig is, het ontbreken van vele cruciale onderdelen en het niet behoren tot de ‘core business’ van dit bedrijf, zette hij de bus te koop. Ik zag m een dag later voorbij schieten en vroeg de man om een prijsindicatie van het transport. Hij vroeg me echter om aan te geven wat ik voor de bus voor over had; het transport komen we dan ws wel uit. Ondertussen had ik ontdekt dat hij tegelijkertijd de bus op een andere website te koop had gezet voor 4000 euro, een voor mij zeer acceptabel bedrag en aangezien ik inschatte dat een transport georganiseerd vanuit NL mij ook rond de 1500 euro zou kosten, bood ik 2500 euro. De verkoper gaf aan dat als ik afstand zou doen van de drie kromme wieldoppen, we voor 4000 euro incl transport een deal hadden. Na een ja vanaf mijn kant, stond de bus zonder aanbetaling notabene twee dagen later op de stoep. Volgens de Ebay advertentie is de bus 20 jaar ervoor wegens een probleem met de motor stil komen te staan en dat de papieren niet meer aanwezig zijn. Helaas is verdere info niet uit de advertentie te halen.
15 augustus 2014
Het heeft even geduurd, maar daar was ie eindelijk; een echte te restaureren O319 op Ebay.de. Het werd een vluggertje want de Oostenrijkse verkoper had toevallig een transporteur beschikbaar die naar Aken moest en voor weinig het hok bij me kon afleveren. Wat een weelde. Hoe dan ook, menig saai mens zal me voor gek verklaren, maar ik ben weer helemaal gelukkig.
Het gapende gat en de missende motor. Goed dat er een donor naast staat die ons hopelijk heel gelukkig gaat maken. Verdere woordspelingen van gelukkig makende gapende gaten laat ik wijselijk links liggen en bewaren we voor bijvoorbeeld de sleutelavond. Koplampen hebben we nog nieuw liggen, tenminste een paar rechtse. Daarvan gaan we er eentje ombouwen naar links zodat we een prachtig nieuw setje hebben.
De bus zelf: de houten vloer is rot, rechtsachter een schade, overal kleine roestplekken onder de sierstrippen, neusembleem mist, evenals de motorkap, tussenbanken, voor-, achter- en een zijruit, kachel, diverse schakelaars en andere dashboarddelen en nog heel veel andere zaken. Ook is er nogal wat onherstelbaar beschadigd is, zoals de spiegels, asbakken en andere kleine dingetjes.
De basis is eigenlijk best goed. Waar de L319 slecht is, is deze goed. Opvallend is dat beide bussen op zo verschillende plekken slecht zijn. De L319 is min of meer een wrak, terwijl de houten vloer erin best goed is. De wielkasten achter zijn ook goed, maar de wielkasten voor zijn weer erg matig. Bij de O319 is het precies andersom.
Kortom, we hebben weer wat te doen.
17 augustus 2014
Na twee natte middagen knutselen, ontdekken en schoonmaken begint het op het oog wat te worden. Blijft een pakhuis, maar zelfs de kids willen mee repareren (niet langer dan 15 minuten achter elkaar).
16 sept 2014
Ondertussen staat de Duitse O al weer vier weken op ’t erf. Hij doet het goed bij de jonge meiden op de camping. Ze willen af en toe wel eens helpen en dat vind ik helemaal niet erg. Soms wou ik dat ik 20 jaar jonger was… Hoe dan ook, al het glas is eruit, de kleine reparaties heb ik zo te zien succesvol aangepakt met epoxy. De grotere moeten nog gedaan worden, hoofdzakelijk laswerk. Omdat het, ondanks het mooie weer, op een gegeven moment weer gaat regenen, lang regenen, is het wel wenselijk binnenkort de boel weer dichtte hebben. We hebben eerst bij de fa Kainsmaier geprobeerd, daarna bij de fa Jürgen Sprung. Beide offreerden me een bergje rubbers, waarbij het totaal tussen de 2500 en 3000 euro uit kwam. Mijn opmerking aan de heer Sprung dat het mij nu even boven mijn budget zat, leidde tot de volgende reactie in kapitalen: ” VIEL SPASS BEIM SUCHEN: HIERMIT BITTE ICH NICHT NOCHEINMAL BEI MIR ERSATZTEILE BEKOMMEN ZU WOLLEN: ,m.f.g. j.sprung” . Ach ja, ik was gewaarschuwd.
Aangezien ik ook niet helemaal gek ben, ben ik gaan kijken wat ik uit mijn eigen Citroen en VW verzameling allemaal aan rubbers in de collectie heb. VW rubbers bleken wel heel erg veel op de Mercedesrubbers en na wat zoeken op het internet, bleek dat het het makkelijkst en waarschijnlijk ook het goedkoopst is om achterruitrubbers van een T1 bus te bestellen, open te knippen en op maat te lijmen. De aangeboden rubbers door oa de heer Sprung zaten voor het dak op rond de 50 euro per meter ex btw en verzenden, bij Paruzzi omgerekend 3,50 in de btw en transport. Dan gaat het kleine drupje Joods bloed wel wat sneller door mijn Hollandse aderen stromen. Het plaatsen van de eerste twee rubbers kostte enige moeite, maar met de bezielende hulp van Jeroen van de camping, is het allemaal wel goed gekomen.
3 oktober 2014
Op de lambrisering na is de bus min of meer kaal. De meeste roestplekken zijn of met epoxy- plamuur aangepakt, of gelast. Het chassis was redelijk goed; alleen onder de verwijderde stalen plaat onder de bestuurders- en bijrijdersstoel was het niet best. De bovenzijde van de aldaar liggende delen waren hier en daar flink ingerot. Verder was er nog een klein plekje aan de achterzijde bij het rechter achterwiel. Opvallend blijft het kogelgat. Een kogel lijkt van rechts door de deur voordeur via het bakje van de treeplank door de rechter koker te zijn geschoten en te zijn geëindigd in de steun van het subframe. Rare gasten die Oostenrijkers. De rest van de opbouw is niet echt slecht, maar er is toch al met al best wat vervangen. Zo zijn de twee treeplank- bakken vernieuwd, de aanzetten tot de vier wielkasten, de achterlichtgaten, de aanhechtingen bij de bumpers en het liggende deel van de achterklepsponning. Verder nog een aantal over de bus verspreide kleine plekken. Met epoxy zijn de plekken gedaan waar laswerk waarschijnlijk tot gevolg zou hebben gehad dat de vorm uit het onderwerp zou zijn getrokken. Bijvoorbeeld bij de dakramen en de sponningen van de zijramen zaten kleine plekjes.
De bovenzijde van de bus is voordat de ramen met rubbers gemonteerd werden, blauw gespoten. De kleur zou 335H moeten zijn, volgens het typeplaatje op de doos van de bestuurdersstoel. Donkerblauw. De onderzijde zou lichtblauw of grijs moeten zijn, 168. Het kan ook zijn dat het taxibedrijf, dat de bus in gebruik heeft gehad, ooit voor een licht afwijkende kleur heeft gekozen. Hoe dan ook, de bovenzijde is redelijk af, de onderkant vergt nog een aantal uurtjes. De schade rechtsachter lijkt toch wel uit te deuken, maar dat zal nog wel wat plamuurwerk tot gevolg hebben.
Het vinden van onderdelen is lastig. Er wordt weinig aangeboden en nauwelijks wat nagemaakt. In het land der blinden is eenoog koning, dus de weinigen die wel wat hebben, vragen vaak een flinke prijs. Aan de andere kant zijn er wel een paar kopers, maar ook die staan niet in de rij. Het is vooral een kwestie van geduld en je moet soms wat vindingrijk zijn, zoals met de raamrubbers.
6 oktober 2014
Papieren binnen. Jawel. Na een week of vijf kwam er uit Duitsland, bij Daimer vandaan, kosteloos, een ‘Typenblatt’ binnen; een soort modelgoedkeuring, die waarschijnlijk ook de basis was van de Nederlandse typegoedkeuring. Een uurtje later kwamen ook de aflevergegevens binnen van de O319. Zie onder.
Wel echt nieuws. De bus is nieuw geleverd aan een dealer in Ljubljana, Slovenië. Erg grappig. Ik ging er steeds vanuit dat de bus in Oostenrijk rond heeft gereden. Nu ja, gelukkig is Slovenië lid van de EU, dus zal het betalen van invoerrechten waarschijnlijk wel zijn afgeschaft. Ook leuk is om te zien dat er een speciale Sigla- voorruit als meerprijs in is gezet. Sigla stond toen bekend als leverancier van gelaagd glas, in tegenstelling tot Sekurit, dat toen het geharde glas leverde. Het dashboard lag wel helemaal vol met glassplinters, dus die gelaagde ruit is er al een tijdje uit geweest.
Het is ook mooi dat het type en kleur bekleding er in staat omschreven. Dat was dus ook facultatief. Verder staan er nog een aantal speciale uitvoeringsgegevens op, waarvan ik niet precies weet wat het betekent. Misschien voor later. De eerder genoemde kogel is dus niet uit de karabijn van een voormalige SS- officier gekomen, eerder uit een loop van een schietijzer van Russische makelij, gelost door een Servische nationalist of Sloveense separatist.
De omnibus stamt dus uit september 1966. Grappig. Das de datum dat mijn moeder over tijd raakte, om acht maanden later het licht te schenken aan een wolk van een jongetje. Dat waren nog eens tijden. Stikkies rokende hippies op de dam, nozems scheurend over het Rokin en provo’s op de Spui. Oh ja, en studenten in het Maagdenhuis; waar al jaren geen maagd meer te bekennen was. Nu ja, bij mijn conceptie stond de O319 waarschijnlijk nog ongespoten, hij wel, op de lopende band. Ratelende naaimachines die de liggende blauwe bankstoffering aan de grijze naaiden. Hopelijk voldoende info waarmee de dienstdoende RDW- keurmeester wel verder mee kan.
27 december 2016.
13.00 We staan bij de RDW. Nees heeft me gebracht. De dienstdoende ambtenaar is zonder de papieren te bekijken er al van overtuigd dat de auto van buiten de EU komt. Keuren dus. Das lekker. De bovenstaande papieren die ik m met tegenzin laat lezen zijn niet overtuigend. Na wat doorvragen blijkt dat hij eigenlijk alleen te overtuigen is met papieren die door een Europees land zijn uitgegeven, dus geen blaadjes van Mercedes en zo, daar kan hij niks mee. Wel jammer, want vaak zijn ze een stuk minder moeilijk, maar hij had de keuringspet al op en had geen zin in andere trajecten. Als ik dit had geweten, had ik de auto wat beter op een keuring voorbereid. Nu ja, het voordeel is dat door de grote hoeveelheid ‘mankementen’ hij er een hele hoop over het hoofd ziet. Niet alleen het ontbreken van de binnendeurgrepen en het niet aanwezig zijn van buitenspiegels, ook een behoorlijk doorgerotte dwarsbalk en het met slechts drie van de zes moeren vastgezette achterwiel wordt niet genoteerd. Kortom, ieder nadeel heeft zijn voordeel. Zo ook de relatief korte ‘dossierbewaartijd’ van 2 maanden.
Eenmaal weer terug in Zunderdorp, ben ik gaan proberen de bus op de brug te krijgen. Nog niet eerder gedaan. Uiteindelijk na een beetje gepuzzel erop gekregen. Hoger dan ca een meter van de grond gaat ie niet zonder de richtingaanwijzer rechts achter te verwijderen. Omdat de winst dan nog niet meer zal zijn dan circa 10 cm, lat ik m maar zitten. Half gebukt kan je wel het een en ander doen aan de bodem en zo.
De komende twee maanden weer doorbuffelen aan dit project. We zullen zien.
13 januari 2017
De bus is weer van de brug. De techniek is aardig op weg. Stabilisatorstangrubbers vervangen, uitlaat gelast en beter opgehangen, laatste gaatjes gedicht, de boel doorgesmeerd, de bodem ingesmeerd met een koperhoudende waxcoating van Valvoline. Ooit gekocht in 60 liter verpakking. Het remmen afstellen heeft veel geholpen bij het verbeteren van het rijgedrag. Stangen stonden ruim te strak. Nu nog de remmen voorzijde ontluchten en naar de plaatselijke remmenbank voor een test. Tussen de buien door de bus naar buiten gereden om in de zon de laatste kiertjes op te sporen die tussen de raamrubbers van het panoramadak voor enige lekkage zorgen. Ook de tochtruitrubbers meteen maar gemonteerd, alsmede het laatste paneeltje voor op de rechter deur. Kortom, lekkere klusjes voor de winterse dagen. Kan er geen genoeg van krijgen.
27-1-2017
Ondertussen heb ik de spiegels opgekalefaterd. Een zinken voetje was deels afgebroken en er miste een stangetje. De spullen kwamen niet van de Sloveen, maar uit een partijtje dat ik een jaar of anderhalf terug gekocht heb in Duitsland. De missende stang heb ik nagemaakt in roestvaststaal rondstaf, de kapotte voet is met een plaatje rvs onopvallend gerepareerd. Het dilemma van de kapotte radiateur moest ook maar eens aangepakt worden. De oude radiateur die bij de motor hoorde, was zwaar gehavend en slecht te restaureren. Bij de aangeschafte benzinemotor zat ook een radiateur, maar van een ander model. Waarschijnlijk zit dit model in een 408 uit de jaren zeventig of zo. De verschillen zijn: ca tien centimeter breder, andere voetmontage, grotere diameter slangaansluiting. Door de breedte zal het oliefilter van de traverse af moeten worden geslepen. Zo is geschied. Met wat oude slangen uit de kast van Piet is de boel aangesloten. Ook de kachel is meteen aangesloten en getest. De kachelkraan lijkt iets te lekken en ook is er een klein plekje in de radiateur dat nat blijft. Het is echter zo weinig dat ik er voorlopig nog niks aan doe. Meteen de temperatuurmeter voor het koelwater kunnen testen. De motor blijft bij stationair draaien rond de 60 graden. Lijkt me wat laag, maar ook dat is voor later zorg. Na een half uurtje stationair te hebben gedraaid, wordt de cabine al aardig warm. De voetenruimte mist nog de aanvoer van warme lucht. Dat blijkt te liggen aan het ontbreken van buizen die van de kachel naar de roosters lopen. Toevallig had ik nog de juiste maat liggen in de DS kast. Heerlijk, zo’n ‘ijzeren’ voorraad.Hierna lijkt he goed te werken.
Verder hebben we de kentekenverlichting op orde gebracht door de oude meuk maar even op te warmen voor de RDW. Na enig knutselen doet alles het naar behoren.
De belangrijkste klus lijkt de remmen te worden. Hierna maar weer naar de RDW. Het op Ebay gescoorde ATE remvloeistofreservoir lijkt de oplossing; de moderne variant heeft een dopje met sensor, dus het reservoir kan dan zonder problemen in de motorruimte geplaatst worden in plaats van de kwetsbare plek naast de bestuurder. Na enig puzzelen blijkt het toch niet zo eenvoudig om m in de motorruimte kwijt te kunnen. Bij het naar achteren zetten is het reservoir lastig bij te vullen, vooraan gaat de motorklep niet meer dicht. Uiteindelijk is de meest voor de hand liggende plek een ietwat vreemde: in de inlaat van de kachel, onder de ventilator. Adolf draait zich om in zijn fictieve graf, maar eigenlijk is het wel een grappige plek. Goed zichtbaar door het rooster van de motorkap, korte weg naar de hrc en vlak bij de elektra. Kon niet beter.
De bus is vlak voor het ritje naar de RDW voorzien van twee drie persoons banken en twee voorstoelen, waarvan de bijrijdersstoel klapbaar is. De set is afkomstig uit een brandweer-commandobus uit de jaren tachtig, waarschijnlijk een 608 of zo. Ik heb m gekocht een beetje op de gok, maar ben er achteraf, ondanks de wat suffe kleur, toch erg blij mee. De stoelen en bank zitten prima, vrij stug misschien voor Franse begrippen, maar voor Duits spul zeer acceptabel. De achterbank is nog deels de oude. Die moet nog worden afgemaakt door de bekleder. Het nieuwe setje heeft me wel erg veel tijd gescheeld. Ik heb nu iets acceptabels zonder dat ik meer heb hoeven doen dan ze goed aan de vloeren vast te maken.
De blauwe onderzijde is zelfs voor de aan blauw verslaafde Marijke toch wat te blauw. Ik heb de originele grijze kleur besteld en zolang die er nog niet op zit, plak ik de laatste strippen er ook nog niet op. Misschien kan ik m voor de keuring nog spuiten, maar eerst eens een afspraak maken met de RDW voordat we tijd gaan verspillen aan keuringsongevoelige bijzaken zoals de kleur.
9-2-2017
Nog steeds ben ik niet tevreden over de remmen. Alles schoongemaakt en het meeste vervangen voor wat het waard is, maar lekker symmetrisch lijkt hij niet te remmen. Soms lijkt het prima, maar een dagje later is het weer minder, ook op de remmenbank bij Wim en Glenn. Nu ja, toch maar het zaakje op de agenda bij de RDW gezet, want anders kan ik weer opnieuw beginnen met de aanvraag. De andere aandachtspunten zijn redelijk op orde, zoals het vastzetten van de accu’s, het versterken van de bevestigingspunten van de banken, de verlichting en nog wat zaken.
Twee accu’s in de nieuwe bak onder de vloer. Nog een kleine ruimte voor een lader/omvormer. De accu’s worden gebruikt voor de auto, maar ook voor de extra’s die nodig zijn bij het overnachten zoals verlichting, omvormer voor de laders en evt een koelkast/waterkoker. Dan zijn een paar zware jongens niet overbodig.
27 februari 2017
Een heugelijk moment voor mij maar ook de O319; de invoerkeuring bij de RDW is rond. Deze oude Mercedes heeft een flinke stap gemaakt in de ambtelijke molen. Ondanks twijfels of de houten vloer er wel in hoorde, of de achterwielen niet te zwaar draaiden en of de achterbank wel of niet zweefde, na een half uur praten als brugman is het toch uiteindelijk gelukt. Nu nog de bureaucratische hobbel van de BPM (wie heeft dit wettelijke gedrocht ooit kunnen bedenken; oh ja de eerste en tweede kamer) en hopelijk staat er dan in de maand maart een echt NL kenteken op de bus te pronken. Waarschijnlijk heb ik er dan niet zo veel aan, want vermoedelijk ligt de motor er dan uit, maar de eerste proefritten met de nieuwe motor kunnen zonder geleende groene platen worden uitgevoerd. Maar eerst het lichte blauw vervangen voor muisgrijs.
4 maart 2017
De agenda van deze zaterdag wordt bepaald door het spuiten van de onderzijde in het originele grijs. Een verrassend warme dag, ca 12 graden maximaal, weinig regen, dus gaan met die banaan. De laatste tips ontvangen van Mees, die even langs kwam om verf te brengen en deurpanelen en zo te halen. De profi tenslotte. De laatste primer erop, even een kop thee en de lak ging erop.
Na een uur of drie was het gedaan. De lucht begon ook al aardig donker te worden dus gauw de bus naar binnen gereden bij Piet in de schuur. Niet lang erna viel de eerste miezerregen naar beneden.
Op de foto’s in de wat donkere schuur is het verschil bijna niet te zien.
9 maart 2017
De buit is binnen. DZ-30-17. Nu gauw verzekeren, APK keuren (want dat was ze te veel moeite bij de RDW, stelletje lamzakken) en nummerborden laten maken.
23 maart 2017
Eergisteren naar Meijer in Purmerend geweest, de plaatselijke autobekleder aldaar, waar ik ooit eens goed lijkende stof had gevonden. Hebben nu even geen tijd, maar in april wel. Dan kunnen ze meteen twee hoezen maken. Eerst even de prijs afwachten.
Gisteren naar Waverveen geweest om bij Bon een witte plaat voor in het dak te halen. Meteen in de juiste breedte gezaagd.
Vandaag naar Wim en Glenn geweest op t Schouw voor een APK. Daar waar de RDW het APK- hokje niet wist aan te kruisen, daar lukte Glenn het wel. De bus was wederom niet vooruit te schoppen, haalde op de rechte stukken de zeventig nog niet maar verder remde, veerde en stuurde hij naar behoren. Dit weekeinde kijken of we de dakbeplating er netjes in kunnen schroeven.
22 april 2017
De afgelopen tijd bezig geweest met het verwisselen van de motor. Nadat het hpl dakhemeltje er in is gezet, is dat de uitdaging geweest van de afgelopen maand. De door Grossouw gereviseerde M115 motor is op het eerste gezicht vrijwel identiek aan de oude diesel, maar wel een stuk schoner. Het subframe was er in een dag uit, het afbouwen van het blok was ook zo gebeurd, maar het omzetten begon vanaf dat moment erg veel tijd te kosten. Alles lijkt wel aardig hetzelfde, maar is het toch niet. Zo is bijvoorbeeld de koppeling anders, het vliegwiel anders, heeft de krukasbevestiging 12 bouten ipv 6, is de motorophanging aan de voorzijde alleen uit te wisselen als het balanswiel veranderd wordt enz enz. De grootste tegenvaller is wel het maatverschil in het in- en uitlaatspruitstuk. Deze aan een zijde van het blok gemonteerde spruitstukken passen wel op de kop, maar hebben een verschil in de passing op elkaar. Daarnaast is het goede inlaatspruitstuk noodzakelijk om de carburateur genoeg ruimte te geven in de zeer beperkte motorruimte. Het juiste inlaatspruitstuk ontbreekt helaas en is na twee weken mailen, bellen en zoeken op internet nog immer niet gevonden. Het nieuwere model heb ik tijdelijk gemonteerd. Dat werkt wel, maar maakt een verbinding met het ondergelegen uitlaatspruitstuk en de onderhoudskap in de cabine kan nu niet goed dicht. Ik overweeg zelfs om het oude dieselspruitstuk te monteren, met behulp van een Stromberg carburateur die op de sedan-modellen is gemonteerd geweest. Deze heeft een grotere venturi dan de kleine solex, wordt horizontaal geplaatst en heeft een eigen waterkoeling. De bediening zal echter wel weer een flink project worden, dus gok ik voorlopig nog even op het vinden van het juiste spruitstuk. Achteraf denk ik dat het inbouwen van bijvoorbeeld een CX2500 of een Yamaha Xt500 motor waarschijnlijk niet veel meer aanpassingsperikelen met zich meegebracht zal hebben… Nou ja. Hoe dan ook, de motor loopt mooi en de bak die ik er bij kreeg bleek een prima alternatief voor de jankende en krakende oude die aan de diesel hing. Ook ben ik meteen van die belachelijk korte eerste versnelling af.
De proefritten verliepen deels naar wens. De motor loopt eigenlijk prima. De verbeterpunten zijn de uitlaat, de lage topsnelheid, het lawaai en het happende koppelen bij vooral de achteruit. De uitlaat lijkt een overzichtelijke klus. Wat laswerk, een extra pakking en een einddemper toevoegen lijkt me voorlopig voldoende. De lage topsnelheid, ca 85, lijkt me deels te komen door de lage differentieeloverbrenging. Ik heb nog een tweede differentieel liggen, maar ga eerst kijken of de huidige voldoet aan de specificaties in de onderdelenboeken. Als alternatief kan ik nog altijd overstappen op 7,5r16 banden, waarmee ik zo’n 8% meer afstand kan afleggen bij hetzelfde aantal wielomwentelingen. Ook torsen die banden maximaal ruim een ton per stuk, waarmee ik over zou kunnen stappen op ‘enkel lucht’.
Vooralsnog ga ik mijn tijd stoppen in het inbouwen van de lpg installatie. Ik moet er tenslotte nog mee naar de rdw en dan moet die er keurenswaardig in zitten. De ringtank van 105 liter zit er al onder. Die heeft vier ophangpunten. Deze zijn gemonteerd aan twee stalen hoekprofielen die op hun beurt met twee bouten M12 per stuk aan het chassis vast zitten. Volgens de voorschriften van de RDW uitgevoerd met carrosserieringen van minimaal 3×30 mm. Nu de rest van de tientallen pagina’s dikke voorschriften doorworstelen om glansrijk de volgende ambtelijke horde te kunnen nemen.
24 april 2017
Vandaag de bank naar Meijer gebracht in Purmerend. Volgens de planning gaan ze de hoezen maken op 1 mei. Ben benieuwd. Ondertussen verder aan het filosoferen over de gasinbouw. De tank zit er wel in, maar door de slechte afleesbaarheid van de tankmeter en het ontbreken van een dagteller, lijkt het mij met meest voor de hand liggend om een soort van meter in het dashboard te bouwen. Heb er al wel een conventionele draaischakelaar gemonteerd, maar de modernere schakelaars met ledjes vind ik niet echt passend. Morgen maar eens met Marcel van Luccio overleggen wat hij zou doen. Moet de rest van de spullen ook bestellen en dat kan ook bij hem. Ga voorlopig maar even uit van een mengstuk op de Solex, ondanks dat ik nog geen goed inlaatspruitstuk heb.
8 mei 2017
De LPG zit erin. De eerste meters mee gereden. De verdamper zit rechts voor in de motorruimte, het mengstuk wat ik uit een oude ID aanzuigslang heb gehaald, lijkt goed te werken en de elektra werkt tot nu toe zoals het hoort. Power genoeg, maar dat betekent meestal dat er nog wel wat afgesteld moet worden, want te rijk. Op Marktplaats staat een meetapparaat wat waarschijnlijk wel van pas kan komen.
Verder is er een tankmeter ingebouwd aan de linker zijde van het dashboard. Op zijn kant omdat ik anders had moeten zagen, maar het misstaat niet. De temperatuurmeter die nog geen maand er in zat, is er ondertussen mee genokt. Old stock is niet altijd zaligmakend.
De uitlaat heb ik wat aangepast en aan het eind heb ik er, van een Ford waarschijnlijk, een ruisdemper bijgezet; zo’n ding dat ze bij een vuurwapen een geluidsdemper noemen. Blijkt idd aardig te werken. Het wat holle geluid is minder geworden.
Het remvloeistofniveau lijkt langzaam te zakken. Het nieuwe reservoir doet zijn werk, maar ik ben hoogstwaarschijnlijk nog niet helemaal klaar met de remmetjes. Lekkages zijn niet te vinden; de remtrommels lijken schoon, de leidingen droog en ook de koppelingen zijn dicht.
15 mei 2017
De motor afgesteld met de op marktplaats aangeschafte meter. Nieuwe CO meters kosten zo maar een paar honderd euro, maar aangezien bij Carbalt ze een paar jaar terug ook zo’n antiek ding met een wijzer hadden, denk ik dat dit ook wel iets kan zeggen. Hoe dan ook, de meter sloeg toen de motor op lpg liep, meteen naar ’te rijk’. Een paar kleine schroefbewegingen op de verdamper, en floep, hij stond iets te arm. Even terugdraaien en jawel, mooi in het midden.
26 juni 2016
Weer naar de RDW geweest. Nu voor de motorswap en de LPG installatie. Voor die tijd heb ik nog de spruitstukken gewisseld, een goede carburateur gemonteerd en de motorruimte wat zorgvuldiger geïsoleerd. Op een punt na alles OK. De ambtenaar in kwestie heeft er anderhalf uur over gedaan alles naar behoren langs te lopen, dus eigenlijk een hele aardige score. Ik was vergeten de afsluiter op de tank ook via het veiligheidsrelais te laten lopen. Weer op het honk in orde gebracht, klein klusje, en een afspraak gemaakt voor 14 juli.
De bus rijdt uitstekend. Het toerental loopt weliswaar bij snelheden van rond de honderd en hoger flink op, maar er zit veel kracht in het blok. Een volgeladen bus eventueel met aanhanger zou geen probleem moeten zijn, ook niet in de bergen. Overigens is er een soort tweetraps-tussenbak op de markt die het mogelijk maakt om als een overdrive te fungeren op alle versnellingen. Achter de gewone vierbak een extra kastje die een op een de omwentelingen doorgeeft, maar ook met een verhouding van een op 0,8. Elektrisch te bedienen. Volvo’s hebben ook zoiets gehad. Leuk voor de toekomst, want voor mijn vakantie gaat het er niet meer van komen.
Het lawaai is zeker afgenomen, maar het blijft een behoorlijke jankbak. De motor, bak en differentieel gieren op vooral de hogere snelheden er flink op los. Hopelijk gaat het tapijt wat er nu nog niet in zit een flinke verbetering zijn, anders eindigt de vakantie dit jaar ergens in Gorkum.
6 juli 2017
Om de bus een eigen karakter te geven en om een keer iets met mijn troep die je al jaren achter je aan sleept te doen, ben ik de oude traploper van mijn opa en oma uit hun voormalige huis op de Oz Achterburgwal gaan monteren als tapijt. Ook een beetje voor de geluiddemping.
De traploper was helaas wat aan de korte kant, dus op marktplaats heb ik nog een stuk aangeschaft. Die laatste was wel wat frisser en heeft een iets ander patroon, maar het valt niet echt op, dus al met al een lekkere foute vloerbedekking.
Meteen ook aan de slag gegaan met de stroomvoorziening in de bus. Naast een uitgebreide 12 volt-installatie ook een paar 230 volt voorzieningen gemaakt. Een kleine 200W omvormer in het dashboard, een 800W omvormer voor het zware werk. Op de bovenstaande foto op de console van de bestuurdersstoel zie je de zware variant, die ook aangesloten kan worden op campingstroom. Heb voor twee omvormers gekozen ivm het relatief hoge stroomverbruik in een onbelaste situatie
Al met al best een ingewikkeld verhaal. Het moet aan veel eisen voldoen:
- 12 volt met zware accu’s voor een lange periode stroom
- 12 volt start en rijstroom
- 12 volt systeem opladen via dynamo maar ook acculader/230 volt
- 230 volt via omvormer
- 230 volt via camping/kabel
Hoe dan ook, een uitdagende puzzel.
12 juli 2017
Omdat de vakantie gevaarlijk dichtbij begint te komen en de lijst met mee te nemen spullen flink is gegroeid, ben ik toch maar begonnen met de imperiaal. De foto’s die ik heb gevonden op het internet van bussen die een imperiaal hebben, laten zien dat het toch een flinke constructie is. Door zijn vele verbindingen nogal roestgevoelig, door zijn forse hoogte een aardige windvanger. In roestvaststaal is het eerste probleem overwonnen, maar na wat rekenwerk zit je dan zomaar op zon 500 euro materiaal. Van aluminium maken scheelt meer dan de helft, maar dan wordt het laswerk wat lastiger.
Na wat gemijmer heb ik een ligger van een ID Break gepast en wat bleek, de maatvoering kwam zeer overeen met die van het dak. De aluminiumprofielen die overdwars op een break dak zitten, zijn qua bolling en montagepunten precies de goede maat. Door de vlakke montage zijn ze ook een stuk minder windgevoelig en de druk van de steunpunten is ook beter gespreid. Wel heb ik langere spijlen nodig, maar daar is bij de aluminiumboer vrij eenvoudig en betaalbaar aan te komen. Het is zelfs mogelijk de dakdrager wat verder naar voren te brengen, zodat het bevestigen van een luifel of zonwering alle ruitjes afdekt. Meteen maar aan de slag, want het is altijd meer werk dan het lijkt.
Na een uurtje of twee puzzelen komt de basis er zo uit te zien. Het ventilatieluikje zit een beetje in de weg, maar dat levert weinig problemen op. De dwarsbalkjes steken iets over het raamrubber uit, maar Marijke vindt dat niet erg en ik dus ook niet. Uiteindelijk is dit waar ik voor ga, dus naar Kabel voor het resterende aluminium.
14-7-2017
De laatste stap is gezet aangaande de RDW perikelen. De afsluiter werkte conform de eisen en ik was na een uurtje weer op de werf. De basis van de imperiaal is nu ook klaar en het ziet er allemaal erg profi uit met die aluminium Citroen ID break spulletjes.
Nu nog aan de achterzijde een trappetje knutselen. Weet niet of het allemaal op tijd gaat lukken, want er is nog wel wat anders te doen en de tijd gaat dringen. De dames willen zo snel mogelijk na de 22e weg.
Het uiteindelijke vertrek vindt plaats op de 27e juli 2017 en het uitgebreide reisverslag staat op http://www.danielquerido.nl/wordpress/zomerrit-2017-met-de-mercedes-o319
Nu de uitgebreide proefrit er op zit, hebben we met zijn vieren eens nagedacht over verbeteringen. De kinderen waren wel tevreden, maar Marijke vindt de toevoeging van een daktent, wel een echte verbetering. Op de camping in Lovato stond naast ons een suv met een “Maggiolina roof tent”. Een derivaat van de aloude Westfalia opklapkap, een soort imperiaalversie. Leuk om over na te denken, ondanks dat onze imperiaal vrij smal is door de dakruiten.
Ikzelf heb wel een waslijstje aan mogelijke verbeteringen in gedachten. Ten eerste het trappetje op de achterzijde afmaken/ verlengen. Van de week gebeurd.
Ten tweede het motorlawaai en het verbruik wat verbeteren. Hiervoor ben ik me gaan oriënteren op diverse mogelijkheden.
- Als eerste het vervangen van de vierbak voor een vijfbak. Om hier wat inzicht in te krijgen heb ik contact opgenomen met een andere O319 rijder in de buurt, Rob Verhagen. Zijn bus heeft een dieselmotor met een 5 bak. De motor, een OM616 is het stookoliezusje van mijn benzineslurpende M115 dus zijn model vijf versnellingsbak zal ook moeten passen op de mijne. Het vergaren van zo’n bak zal niet al te moeilijk moeten zijn, het verwisselen en goed laten werken is andere koek. De bak is hoger, de pook moet mee want de bediening zit aan de zijkant van de bak en bij de oudjes bovenop, er zit een andere koppeling op (hydraulisch met een ander koppelingshuis) de bak is langer zodat de aandrijfas moet worden ingekort en nog een heleboel kleine dingetjes. Los van het geld een flinke klus. Kortom, iets om eens goed over na te denken, ook omdat het de originaliteit aan gaat tasten.
- Een tweede mogelijkheid is het differentieel aan te passen; een bepaald type 508 achteras zou moeten kunnen passen. Ook hier komen een aantal aanpassingen bij. Zo is de as anders op de bladveren gemonteerd, is de handremaansluiting anders en is de spoorbreedte iets afwijkend. Allemaal oplosbaar, maar ook hier weer best een puist werk en ben ik nog niet van de jankende vierbak af.
- Een derde oplossing is het plaatsen van hogere banden/wielen. Ook dan zingt de jankende vierbak nog immer de hoogste noot.
- Als laatste is daar de zgn ’tussenbak’ van Laycock die oa. op Volvo’s zijn gebruikt. Dan jankt de vierbak nog immer, maar je hebt wel een set extra versnellingen erbij.
Kortom, genoeg stof om over na te denken.
19 september 2017
Vandaag een bak opgehaald in Ommen, Overijssel. Het is een versnellingsbak van een Volvo 740 van rond 1990. Deze bak heeft het bekende Laycock overdrive bakkie model ‘J’ erop zitten. Jazeker, dit is dus het onderdeel van plan 4. Deze gaan we er af halen en nader bestuderen. Zal wel een hele klus worden om dat er goed onder te rommelen, maar de eerste zet is gemaakt. Verder hebben we ons een dynamo van 70 Amps aan laten kletsen en opgehaald. Dat er op knutselen lijkt minder ingewikkeld. Na wat onderzoek blijkt het een dynamo te zijn die voor een aantal Engelse auto’s is geleverd. Deze Lucas dynamo’s (13.201.469) zijn op Ebay te vinden voor de helft als wat ik er voor betaald heb, maar goed, een weetje kost af en toe ook geld. Er moet nog wel een beugel worden aangeschaft of geknutseld om de dynamo aan het blok te bevestigen en een kleine wijziging in de bedrading. Dat hebben we niet gedaan, achteraf maar goed ook.
21 september 2017
De dynamo er op knutselen blijkt toch lastiger dan gedacht, want hij pas niet op de plek van de oude gelijkstroomdynamo en door zijn grotere doorsnede kantelt hij verder van het blok af. Een langere v-snaar lijkt noodzakelijk, een aanpassing in de steun ook en de stelstang moet ook een nieuwe plek zien te vinden en wat langer worden gemaakt. De steun die de verkoper mij aanbood, zal niet hebben voldaan want de beugel van de motorsteunen zit dan vreselijk in de weg.
Allemaal te doen, maar toch iets moeilijker dan verwacht. Ik zie het maar als een soort sudoku; als ie wat ingewikkelder is dan verwacht, kost t wat meer tijd maar de overwinning is mooier.
23 september 2017
De hele dag bezig geweest om het onding van een dynamo er in te worstelen. Het is er niet voor gemaakt en dat is goed te merken. Hoe dan ook, het is wel gelukt. Het gat in de motorsteunbeugel aan de voorzijde van het blok opgetapt met M16 en er een draadeind met de juiste lengte doorheen geschroefd. Zo kan je de poelie-afstand goed afstellen en heb je voldoende vlees om zonder extra beugels de voet ook aan de achterzijde te stabiliseren. Maar voordat het kwartje gevallen is en de voorbereidingen getroffen, is de dag al weer driekwart voorbij. Wat wel fijn is, is dat bij de eerste test met de motor aan de zaak meteen goed werkte. De lader gaf ruim 14 volt onbelast en op de half lege accu ca 12,5 volt belast aan. Dat zijn de goede getallen. Bij het afkoppelen van de pluspool van de accu bleef de motor netjes draaien. Kortom, alle nu denkbare tests zijn positief. Alleen de duurzaamheid van de dynamo en de ophanging ervan moeten zich nog bewijzen.
2018
Dit jaar zijn we wederom met de bus in de zomervakantie op pad geweest. Naar Scandinavie deze keer. Nu geen uitgebreid reisverslag maar dat wil niet zeggen dat het tegen viel. De bus hield zich goed en op twee lekke banden en een kapotte v snaar na, (dynamo idd), zijn we heelhuis thuisgekomen.
2019
Door de aanschaf van de Setra is de vakantie Mercedesvrij gebleven. De bus is wel een keer of twee gebruikt als bed and breakfast. Denk erover om de bus of op te knappen of te verkopen. Tenslotte is stilstand achteruitgang en de bus heeft toch best wel wat tijd en liefde nodig om de weer opgekomen roestplekjes aan te pakken.
Roestmonster slaat weer aardig toe na vijf jaar:
VERKOCHT. In januari was het zo ver. De bus heeft een nieuw baasje gekregen en is zurück ins Heimat gegangen. Nu ja, een beetje pijn deed het wel, maar ik keek er te weinig naar om en dan moet je af en toe eens een knoop doorhakken. Jammer voor alle huilebalken die m graag hadden willen overnemen.